Free Friday 13 June, Saturday 14 June
Świętokrzyskie, Sandomierz
Zamkowa 12
https://zamek-sandomierz.plSiedzibą muzeum jest Zamek Królewski w Sandomierzu. Muzeum Zamkowe to największe muzeum w mieście, które bywa nazywane archeologicznym El Dorado. Historia muzeum sięga jeszcze czasów przed II wojną światową i działalności PTK.
Obecnie zbiory podzielone są na pięć działów: Archeologiczny, Etnograficzny, Historyczny, Sztuki oraz Literatury. W ich ramach prezentowana jest historia Sandomierza i ziemi sandomierskiej od pradziejów aż po czasy współczesne.
Dział Archeologii jest szczególnie bogaty, ponieważ Sandomierz jest pod tym względem bardzo dobrze rozpoznany – nie bez przyczyny mówi się o Sandomierskiej Szkole Archeologii. Warto zwrócić uwagę, że wiele kultur archeologicznych wywodzi swoją nazwę od miejscowości na Sandomierszczyźnie lub w jej okolicach, co wynika z intensywności badań.
Lecture
dr W. Rajpold- Kultura złocka w ujęciu multidyscyplinarnych badań
W kwietniu 2024 roku Muzeum Zamkowe w Sandomierzu rozpoczęło projekt badawczy nad kulturą złocką dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ramach Programu „Ochrona Zabytków Archeologicznych” otrzymało grant nr 01175/24/FPK/NID na kwotę 120 500 zł. Celem projektu jest opracowanie i wydanie książki popularyzującej tę unikalną kulturę.
Kultura złocka istniała na Wyżynie Sandomierskiej w pierwszej połowie III tysiąclecia p.n.e. Powstała w wyniku kontaktów między trzema tradycjami: kulturą amfor kulistych, ceramiki sznurowej i badeńską. Jej niewielki zasięg geograficzny i synkretyczny charakter czynią ją kluczową dla zrozumienia zmian kulturowych u schyłku neolitu.
Projekt angażuje zespół 16 badaczy z 7 ośrodków naukowych. Dr Agata Hałuszko (UMCS) zbadała szczątki kostne z siedmiu stanowisk, analizując wiek, płeć i schorzenia 23 osobników. Prof. Zdzisław Bełka (UAM) przeprowadził analizy izotopów strontu na 14 próbkach zębowych, określając miejsce urodzenia badanych osób. Dr hab. inż. prof. PŚ Natalia Piotrowska (Politechnika Śląska) wykonała analizy izotopów węgla i azotu oraz datowania radiowęglowe, które pomagają ustalić dietę i chronologię kultury złockiej.
Badania DNA prowadzone przez Piotra Golubińskiego (CeNT UW) wraz z Barbarą Bujalską, Martyną Molak, Danijelą Popović i Mateuszem Bacą wykazały, że ludność złocka miała korzenie zarówno wśród paleolitycznych łowców-zbieraczy, jak i rolników z Anatolii. Dr Piotr Mączyński (IA UMCS) analizował narzędzia krzemienne, a dr hab. inż. Joanna Trąbska (IA UR) zajęła się ceramiką, określając jej skład i technologię wytwarzania. Dr Joanna Adamik-Proksa (Muzeum Okręgowe w Rzeszowie) wykonała dokumentację rysunkową naczyń, a dr Wojciech Rajpold, kierownik projektu, opracował analizę stylistyczno-chronologiczną oraz historię dotychczasowych badań.
Do tej pory przebadano 23 szkielety, pobrano 11 próbek do badań radiowęglowych, 14 próbek strontu oraz 10 szlifów ceramicznych. Przeanalizowano 31 narzędzi krzemiennych, 7 przedmiotów kościanych, 9 ozdób bursztynowych i ponad 70 naczyń z 21 stanowisk.
Celem wykładu (wygłoszonego przez dr Wojciech Rajpolda) będzie przybliżenie dotychczasowych wyników a także przedstawienie opinii publicznych dalszych planów muzeum.
Adults
Free
Saturday 14 June de 16:00 à 17:00
Exhibition
Co nowego w archeologii
Na wystawie zostaną zaprezentowane najciekawsze najnowsze (z ostatniego roku) archeologiczne nabytki Muzeum Zamkowego w Sandomierzu.
Najstarsze eksponaty to wykonane z krzemienia święciechowskiego i jurajskiego siekierki czworościenne oraz zestaw wiórków i odłupków związanych z kulturą pucharów lejkowatych. Będzie można także zobaczyć naczynia pochodzące z grobu na cmentarzysku w Złotej (Kopiec Kwacała), należące do unikalnej dla ziemi sandomierskiej kultury złockiej, datowanej na późny neolit.
Z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza prezentowany będzie pierwszy scytyjski grot odkryty na ziemi sandomierskiej, w okolicach Zawichostu, a także siekierka typu czeskiego i brązowy sierp z guzkiem.
Okres wpływów rzymskich reprezentować będzie zestaw srebrnych denarów, kilkanaście brązowych fibul (rodzaj zapinek do spinania szat), a także szklany paciorek i sprzączka do pasa.
Średniowiecze zostanie zilustrowane między innymi zestawem monet z Opatowa oraz średniowiecznym grotem strzały.
Liczymy, że prezentowane na wystawie przedmioty przybliżą historię ziemi sandomierskiej oraz pozwolą zapoznać się z najnowszą działalnością muzeum.
Children, Family, Adults, General public, Schoolchildren
Free
Friday 13 June de 16:00 à 17
School group visits
Warsztat pracy archeologa
Warsztat pracy archeologa, czyli
mini wykopaliska, uczestnicy sami
odnajdują obiekty w warstwach
ziemi, po czym uczą się je opisywać
na kartach inwentarzowych. Zajęcia
archeologiczne, których celem jest
pokazanie dzieciom warsztatu pracy
archeologa. Zapoznanie ich z tym,
czym jest archeologia, jakie
narzędzia są wykorzystywane i co
jest celem badań archeologicznych.
Children
Free
Friday 13 June de 10:00 à 11:00 et de 12:00 à 13:00
Schoolchildren : Preschool, Primary, Secondary school (11-15 years)
Press contact:
Rajpold Wojciech
W.rajpold@zamek-sandomierz.pl
660915721
